Acil durum eylem planlarında ilk bakış açısı, yönetmeliğe değil, işyerinin fiziki yapısı ve çalışanların durumuna ve aynı zamanda yapılan işin niteliğine göre olmalıdır. Yapılan işler tehlike gruplarına göre ayrılmalı , tehlikelerin nitelikleri belirtilmeli, ve alınacak önlemler alındıktan sonra, işyerinde meydana gelebilecek patlama, yangın, afet gibi durumlar için de çalışanlara eğitimler verilmelidir.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı, işyerlerinde acil durum planlarının
hazırlanması, önleme, koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda
yapılması gereken çalışmalar ile bu durumların güvenli olarak yönetilmesi ve bu konularda
görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 11, 12 ve 30 ncu
maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Acil durum: İşyerinin tamamında veya bir kısmında meydana gelebilecek yangın,
patlama, doğal afet gibi acil müdahale, mücadele, ilkyardım veya tahliye gerektiren olayları,
b) Acil durum planı: İşyerlerinde meydana gelebilecek acil durumlarda yapılacak iş ve
işlemler dahil bilgiler ve uygulamaya yönelik eylemlerin yer aldığı planı,
c) Güvenli yer: Acil durumların olumsuz sonuçlarından çalışanların etkilenmeyeceği
mesafede veya korunakta belirlenmiş yeri
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İşveren ve ÇalışanlarınYükümlülüğü
İşverenin yükümlülükleri
MADDE 5 - (1) İşverenin acil durmlara ilişkin yükümlülükleri aşağıda belirtilmiştir;
a) Çalışma ortamı, kullanılan maddeler, iş ekipmanı ile çevre şartlarını dikkate alarak
meydana gelebilecek ve çalışan ile çalışma çevresini etkileyecek acil durumları önceden
değerlendirerek muhtemel acil durumları belirler,
b) Acil durumların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirleri alır,
c) Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere gerekli ölçüm ve
değerlendirmeleri yapar,
ç) Acil durum planlarını hazırlar,
d) Acil durumlarla mücadele için işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeler,
yapılan işin niteliği, çalışan sayısı ile işyerinde bulunan diğer kişileri dikkate alarak; önleme,
koruma, tahliye, yangınla mücadele, ilk yardım ve benzeri konularda uygun donanıma sahip
ve bu konularda eğitimli yeterli sayıda çalışanı görevlendirir ve her zaman hazır
bulunmalarını sağlar,
e) Özellikle ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele
konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar,
f) Acil durumlarda enerji kaynaklarının ve tehlike yaratabilecek sistemlerin tehlike
yaratmayacak şekilde devre dışı bırakılması ile ilgili gerekli düzenlemeleri yapar,
g) Tüm çalışanları, alt işveren çalışanlarını, geçici iş ilişkisi kurulan işverenin
çalışanlarını ve diğer kişileri acil durum konusunda bilgilendirir. (2) Acil durumlarla ilgili özel görevlendirilen çalışanların sorumlulukları işverenlerin
konuya ilişkin yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Çalışanların yükümlülük ve sorumlulukları
MADDE 6 - (1) Çalışanlar acil durumlarla ilgili yükümlülükleri aşağıda beliritilmiştir;
a) Acil durum planında belirtilen hususlar dahilinde alınan önleyici ve sınırlandırıcı
tedbirlere uymak,
b) İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalarda kendileri ve diğer kişilerin
sağlık ve güvenlğini tehlikeye düşürecek acil durum ile karşılaştıklarında; hemen en yakın
amirine, acil durumla ilgili görevlendirilen sorumluya veya çalışan temsilcisine haber vermek,
c) Acil durumun giderilmesi için, işveren ile işyeri dışındaki ilgili kuruluşlardan olay
yerine intikal eden ekiplerin talimatlarına uymak,
ç) Acil durumlar sırasında kendi ve çalışma arkadaşlarının hayatını tehlikeye
düşürmeyecek şekilde davranmak.
(2) İşveren, çalışanların kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir
tehlike ile karşılaştıkları ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda; istenmeyen
sonuçların önlenmesi için, bilgileri ve mevcut teknik donanımları çerçevesinde müdahale
edebilmelerine imkân sağlar. Böyle bir durumda çalışanlar, ihmal veya dikkatsiz davranışları
olmadıkça yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutulamaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Acil Durum Planının Hazırlanması
Acil durum planı
MADDE 7 – (1) Tüm işyerleri için tasarım veya kuruluş aşamasından başlamak üzere
acil durumların belirlenmesi, bunların olumsuz etkilerini önleyici ve sınırlandırıcı tedbirlerin
alınması, görevlendirilecek kişilerin belirlenmesi, acil durum müdahale prosedürlerinin
oluşturulması, dokümantasyon, tatbikat ve acil durum planının yenilenmesi aşamaları
izlenerek hazırlanır.
Acil durumların belirlenmesi
MADDE 8 – (1) İşyerinde meydana gelebilecek acil durumlar aşağıdaki hususlar
dikkate alınarak belirlenir:
a) Risk değerlendirmesi sonuçları.
b) Yangın ve patlama ihtimali.
c) İlk yardım ve tahliye gerektirecek olaylar.
ç) Doğal afetlerin meydana gelme ihtimali.
d) Sabotaj ihtimali.
Önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler
MADDE 9 – (1) İşveren, belirlediği mümkün ve muhtemel acil durumların
oluşturabileceği zararları önlemek ve daha büyük etkilerini sınırlandırmak üzere gerekli
tedbirleri alır.
(2) Acil durumların olumsuz etkilerinden korunmak üzere tedbirler belirlenirken
gerekli olduğu durumda ölçüm ve değerlendirmeler yapılır.
(3) Alınacak tedbirler, risklerden korunma ilkelerine uygun olur ve toplu korumayı
esas alır.
Acil durum müdahale ve tahliye prosedürleri
MADDE 10 – (1) İşverence acil durumların meydana gelmesi halinde arama ve
kurtarma, ilk yardım ve yangınla mücadele gibi uygulanması gereken acil durum müdahale
prosedürleri oluşturulur.
(2) Tahliye sonrası, işyeri dâhilinde kalmış olabilecek çalışanların belirlenmesi için
ihtiyaç halinde sayım da dâhil olmak üzere gerekli kontroller yapılır. (3) İşveren, işyerinde acil durumların meydana gelmesi halinde çalışanların bu
durumun olumsuz etkilerinden korunması için bulundukları yerden güvenli bir yere
gidebilmeleri amacıyla izlenebilecek uygun tahliye düzenlemelerini acil durum planında
belirtir ve çalışanlara önceden gerekli talimatları verir.
(4) İşyerlerinde genç, yaşlı, engelli, gebe veya emziren çalışanlar gibi özel politika
gerektiren gruplara tahliye esnasında refakat edilmesi için tedbirler alınır.
(5) Acil durum müdahale ve tahliye prosedürleri oluşturulurken 19/12/2007 tarihli ve
26735 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Binaların Yangından Korunması
Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınır.
(6) Acil durum mücadele ve tahliye prosedürleri oluşturulurken çalışanlar dışında
işyerinde bulunması muhtemel kişiler de göz önünde bulundurulur.
Görevlendirilecek çalışanların belirlenmesi
MADDE 11 – (1) İşveren; çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 10
çalışan için ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde her 20 çalışan için;
a) Arama ve kurtarma,
b) Tahliye ve haberleşme,
c) Yangınla mücadele,
ç) İlkyardım
konularında ayrı ayrı olmak üzere uygun donanıma sahip ve özel eğitimli en az bir
çalışanı görevlendirir. Birden fazla çalışanın görevlendirilmesi gereken işyerlerinde bu
çalışanlar ekipler halinde koordineli olarak görev yapar. Her ekipte bir ekip başı bulunur.
(2) İşveren tarafından acil durumlarda ekipler arası gerekli koordinasyonu sağlamak
üzere çalışanları arasından bir sorumlu görevlendirilir.
(3) İlk yardım ekibinde görev yapacak çalışanların “Temel İlkyardım Eğitimi”
sertifikası almış ilkyardımcı olmaları zorunludur.
(4) Tehlikeli veya çok tehlikeli sınıfta yer alan ve 10’dan az çalışanı olan işyerleri ile
az tehlikeli sınıfta yer alan ve 20’den az çalışanı olan işyerlerinde acil durumlara müdahale
edilmesi ve ilk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında,
işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatın sağlanması ve yetkilinin haberdar edilmesi gibi gerekli
düzenlemelerin yapılması için en az bir çalışan görevlendirilir.
Dokümantasyon
MADDE 12 – (1) Acil durum planı asgarî aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde
dokümante edilir:
a) İşyerinin unvanı, adresi ve işverenin adı.
b) Bulunması halinde diğer hazırlayanların adı, soyadı ve unvanı.
c) Hazırlandığı tarih ve geçerlilik tarihi.
ç) Belirlenen acil durumlar.
d) Alınan önleyici ve sınırlandırıcı tedbirler.
e) Acil durum müdahale ve tahliye prosedürler.
f) Aşağıdaki unsurları içeren işyeri veya bölümlerini gösteren kroki:
1) Acil durum ekipmanlarının bulunduğu yerler
2) İlkyardım malzemelerinin bulunduğu yerler.
3) Kaçış yolları, toplanma yerleri ve bulunması halinde uyarı sistemlerinin de yer
aldığı tahliye planı.
4) Görevlendirilen çalışanların ve yedeklerinin adı, soyadı, unvanı, sorumluluk alanı
ve iletişim bilgileri.
5) İlk yardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında işyeri
dışındaki kuruluşların irtibat numaraları.
(2) Acil durum planının sayfaları numaralandırılarak; hazırlayan kişiler tarafından her
sayfası paraflanıp, son sayfası imzalanır ve işyerinde saklanır. (3) Acil durum planı kapsamında hazırlanan kroki bina içinde kolayca görülebilecek
yerlerde asılı olarak bulundurulur.
Tatbikat
MADDE 13 – (1) Hazırlanan acil durum planının uygulama adımlarının düzenli
olarak takip edilebilmesi ve uygulanabilirliğinden emin olmak için çok tehlikeli sınıfa giren
işyerleri için yılda bir defa, tehlikeli sınıfa giren işyerleri için iki yılda bir defa az tehikeli
sınıfa giren işyerleri için en geç üç yılda bir defa olmak üzere tatbikat yapılır, denetlenir ve
gözden geçirilerek gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetler yapılır. Gerçekleştirilen tatbikatın
tarihi, görülen eksiklikler ve bu eksikliler doğrultusunda yapılacak düzenlemeleri içeren
tabikat raporu hazırlanır.
(2) Gerçekleştirilen tatbikat neticesinde varsa aksayan yönler ve kazanılan
deneyimlere göre acil durum planları gözden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılır.
Acil durum planının yenilenmesi
MADDE 14 – (1) İşyerinde, belirlenmiş olan acil durumları etkileyebilecek veya yeni
acil durumların ortaya çıkmasına neden olacak değişikliklerin meydana gelmesi halinde
etkinin büyüklüğüne göre acil durum planı tamamen veya kısmen yenilenir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen durumlardan bağımsız olarak, hazırlanmış olan acil durum
planları; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli işyerlerinde sırasıyla en
geç iki, dört ve altı yılda bir yenilenir.
Çalışanların bilgilendirilmesi ve eğitim
MADDE 15 – (1) Tüm çalışanlar acil durum planları ile ilk yardım, olağan dışı
durumlar, afetler, yangınla mücadele ve tahliye işleri konusunda görevlendirilen kişiler
hakkında bilgilendirilir.
(2) İşe yeni alınan çalışana, iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilave olarak acil durum
planları ile ilgili bilgilendirme yapılır.
(3) Acil durum konularıyla ilgili özel olarak görevlendirilenler yürütecekleri faaliyetler
ile ilgili özel olarak eğitilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Büyük endüstriyel tesislerde acil durum planı
MADDE 16 – (1) 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 29 uncu maddesi
gereğince büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu hazırlanan işyerlerinde bu
kapsamda hazırlanmış olan acil durum planları bu Yönetmelikte belirtilen acil durum planı
hazırlığında dikkate alınarak kullanılır.
Birden fazla işveren olması durumunda acil durum planları
MADDE 17 – (1) Aynı çalışma alanını birden fazla işverenin paylaşması durumunda,
yürütülen işler için diğer işverenlerin yürüttüğü işler de göz önünde bulundurularak acil
durum planı işverenlerce ortaklaşa hazırlanır.
(2) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri ve iş hanlarında işyerlerince
hazırlanan acil durum planlarının koordinasyonu yönetim tarafından yürütülür.
Asıl işveren ve alt işveren ilişkisinin bulunduğu işyerlerinde acil durum planları
MADDE 18 – (1) Bir işyerinde bir veya daha fazla alt işveren bulunması halinde acil
durum planlarının hazırlanması ile ilgili işyerinin bütünü için asıl işveren, kendi çalışma alanı
ve yaptıkları işler ile sınırlı olmak üzere alt işverenler sorumludur.
Bir aydan kısa süreli geçici işlerde acil durum planlaması
MADDE 19 – (1) Bir aydan kısa süreli işlerde, işyerinin veya yapılacak işin mahiyeti
itibariyle çalışanları doğrudan etkileyebileceği muhtemel acil durumlar için bu Yönetmelik
kapsamında yapılan özel görevlendirmeler işverence yapılır ve çalışanlar özel görevi
bulunanlar ve acil durumlar ile ilgili bilgilendirilir. Mevcut acil durum planları ve tatbikatlar
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Yönetmeliğin yayım tarihi öncesinde 6331 sayılı Kanun
veya ilgili mevzuat gereğince hazırlanmış olan acil durum planları 6 ay içerisinde
Yönetmeliğe göre gözden geçirilerek revize edilir.
(2) Yönetmeliğin yayım tarihi öncesinde işyerlerinde gerçekleştirilmiş olan tatbikatlar
süresince geçerli sayılır.
Yürürlük
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı
yürütür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder